Durum veya olayların insanların ruh dünyasında uyandırdığı kompleks tepkilere duygu denilmektedir. Duygular, büyüleyici bir şekilde, bizi biz yapan bütün insanlık hallerimizin ve tecrübelerimizin temelinde yatmaktadır. Hayatta karşılaştığımız insanlar, gitmeyi seçtiğimiz yerler ve yaşamak istediğimiz tecrübelerin altında her zaman hissetmek istediğimiz duygular bulunmaktadır. Çoğu zaman ilham verici, mutlu eden, yalnız hissettiren ya da sımsıkı bağlanmış hissettiren duygusal durumların içinde kendimizi bulabiliyoruz. Duygularla bağ kurmak ise bazıları için kolayken, bazıları için hiç kolay değildir. Çoğu insan, duyguları hissetmenin nasıl bir deneyim olduğunun farkında bile değildir. Çünkü duyguları farkında olmadan, onlarla hiçbir temas kurmadan veya bastırarak yaşamakta. Bir şey kesin ki, herkesin duygusal algısı birbirinden farklıdır. Duygularımızla bağ kurmak için farklı teknikler bulunmaktadır. Şimdi gelin, kendi içimizdeki duygularla nasıl yeniden bağ kurabileceğimize birlikte bakalım.
Hissettiklerimizi Belirleyip Listeleyerek
Duygularımızla bağ kurarken ilk olarak onları belirlemek ve listeleyerek sıralamak yol gösterici olacaktır. Bu adımı yaparken her bir duygunun gerekli ve biricik olduğunu bilmeli, bu bilinçle ilerleyerek kendimizi etiketlemekten, yargılamaktan ve suçlamaktan kaçınmalıyız. Bu aşamada size yardımcı olacak bazı soruları kendinize sormak işinizi kolaylaştıracaktır. Örneğin:
- Şu an ne hissediyorum?
- Hangi duyguları deneyimliyorum?
- Bu duyguyu vücudumun hangi noktalarında hissediyorum?
- Bu duygu bana ne yaşatıyor? Ne hissettiriyor?
Duyguları Hissettiren Durum veya Olayların İzini Sürerek
Hissettiğimiz duyguların her birinin altında belirli durum veya olaylar yer almaktadır. Hayatımız boyunca çoğu zaman bunun farkında olsak bile, bazen kendimizi “Bu duyguyu neden yaşıyorum?” sorusunun içinde bulabiliriz. İşte tam olarak bu noktada duyguların altında belirli olay ve durumların olduğu bilinmelidir. Durum ve olayların izini sürerken kendinize sorabileceğiniz bazı sorular:
- Neden böyle hissediyorum?
- Bana bu duyguyu hissettiren olay veya durumlar neler?
- Hangi olay veya durumlarla bu duyguyu yaşıyorum?
- Yaşadığım olaylar veya durumlarda hissettiğim duygunun rolü ne?
Duyguların İşaret Ettiği İhtiyaçlara Bakarak
Yaşadığımız duyguların altında farkında olunsun ya da olunmasın bazı ihtiyaçlar yer almaktadır. Duygusal ihtiyaçlarımızı anlamak, birey olarak içsel dengeyi sağlamamıza yardımcı olmaktadır. Fiziksel ihtiyaçlarımızdaolduğu gibi duygusal ihtiyaçlarımızda da farkındalık, yaşam kalitemizi arttırmak için önemlidir. Bu aşamada ise size yol gösterecek bazı sorular şunlardır:
- Bu duygu bana ne söylemek istiyor olabilir?
- Bu duyguyu yaşamaya neden ihtiyacım var?
- Bu duygu hangi ihtiyacımın işareti olabilir?
- Bu duyguyu hafifletmek için neye ihtiyacım var?
Kendimiz İçin Neler Yapabileceğimize, Seçeneklerimize Bakıp Eyleme Geçerek
Duygularımızla bağ kurarken son olarak kendimiz için neler yapabileceğimize bakmalı, yapılabilecek seçenekleribelirleyerek eyleme geçmeliyiz. Bu aşama, içsel dengemiz ve psikolojik sağlığımız için önem arz etmektedir. Her bir duygu için birçok seçenek belirlenmeli, ardından en iyi seçenek ile eyleme geçilmelidir. Bazen eyleme dökülen seçenek olumlu olmayabilir. Bu durumda pes etmekten kaçınılmalı ve diğer seçeneklerle yola devam edilmelidir. Son aşamada size yardımcı olacak örnekler:
- Kendimi dinleyebilirim
- İçinde bulunduğum sorunu çözmek için adım atabilirim
- Bir arkadaşımdan destek alabilirim
- Bir uzmandan yardım alabilirim
Öneriler
Tüm bu adımları gerçekleştirirken size yardımcı olacak ve iyi hissettirecek birkaç öneri:
-
Duygularınızı tanımlarken kibar olun ve basit kelimelerle ifade etmeye çalışın. Başlangıçta basit cümlelerle başlamak, emin adımlarla ilerlemek adına en iyi yöntemdir.
-
Somutlaştırmak, çoğu durumda yardımcı olan ve yol gösteren bir tekniktir. Duygularımızı tanımlarken ve onlarla bağ kurarken de bize yardımcı olmaktadır. Bunu hislerinizi temsil eden bir manzara resmi çizerek yapabilirsiniz. Bunu kendinize, duygularınızın bir manzara olarak nasıl ortaya çıkmak istediğiyle ilgili sorular sorarak yapabilirsiniz.
-
Çizme eyleminin rahatlatıcı etkisi birçok araştırmada kanıtlanmıştır. Peki ya duygularınızla bağlantı kurmada çizimin yeri nedir? Bir kalem kâğıt alın, vücudunuzu çizin ve her bir duyguyu hissettiğiniz bölgeye işaret koyun. Burada renkli kalemlerden faydalanarak duygularınızı ayırt edebilirsiniz.
-
Duygularınızı tanımlayabilmek adına zihninizde hislerinizi temsil eden bir karakter yaratarak olay ve durumlara karşı verdiği/vermek istediği tepkileri düşünün.
-
Duygularınızı ortaya çıkartmak ve rahatlatmak için egzersizler yapabilirsiniz. Günümüzde sporun yeri bariz bir şekilde önem kazanmışken, duygular için de spordan faydalanmak yerinde bir hareket olacaktır. Bu sayede duygularınızla daha kolay iletişime geçebilir ve bağ kurabilirsiniz.
Sonuç
Duygularla bağ kurmak, psikolojik iyi oluş açısından önem arz etmektedir. Bunu bazen kolaylıkla yapabilirken bazen ise kendinizi duygularınızdan uzaklaşmış halde bulabilirsiniz. Onlarla bağ kurmak için hissettiklerimizi belirleyip listelemek, duyguları hissettiren durum veya olayların izini sürmek, duyguların işaret ettiği ihtiyaçlara bakmak ve kendimiz için neler yapabileceğimize, seçeneklerimize bakıp eyleme geçmek faydalı olacaktır. Tüm bu adımları gerçekleştirirken size yardımcı olacak ve iyi hissettirecek önerilere kulak verin ve duygularınızı ihmal etmeyin!
