Duygudurum Bozukluklarından Majör Depresif Bozukluk, belirtilerini günlük hayatımızda diğer bireylerden duyduğumuz ve sıkça karşımıza çıkan bir rahatsızlıktır. Klinik olarak daha kolay saptanabilir belirtilere sahiptir ve bireyin hayatındaki etkileri daha kolay fark edilebilirdir. Ancak “Maskeli Depresyon” kavramı, diğer duygudurum bozukluklarına nazaran daha az karşımıza çıkan bir kavram olmakla birlikte, bu rahatsızlıkta sadece tipik depresyon belirtileri görülmemekte, kendine başka şekillerde ifade bulmaya çalışmaktadır.

Peki nedir bu Maskeli Depresyon? Kendisini nasıl göstermektedir? Tedavisinde neler yapılabilir?

Maskeli Depresyon Nedir?

Maskeli Depresyon; anksiyete, depresyon ve somatizasyonun birleşimi gibi düşünülmekte, ön planda ağrı, somatik yakınmalar ve hipokondriyak uğraşların karakterize olduğu bir depresyon alt türüdür (Güleç ve Köroğlu, 1997; akt., Kesebir, 2004).

Ibor’un 1972 yılında verdiği konferansta anlatılan vaka, bu rahatsızlığın en güzel örneklerindendir. Bu vakaya göre Antonia, L. adındaki bir kadın 30 yaşındaydı. Evlilik, eş, ekonomi, cinsellik, çocuk vb. gibi konularda herhangi bir sorunu yoktu. Geçmişinde rahatsızlık yaşamamıştı ve önemli olarak görülebilecek bir durum saptanmamıştı. Hastanın söylediği tek cümle, birkaç ay öncesinde başlayan baş ağrılarıydı. Bir gün, oğlunu okula bırakıp günlük alışverişini tamamladıktan sonra eve gelip annesine “Saçımı yıkamak için banyoya gidiyorum” diyerek banyoya girdi. Annesi belli bir süre su sesi duydu, ancak su sesi kesilip banyodan gürültü geldiğinde, Antonia L.’nin kendisini naylon bir çamaşır ipiyle asmaya çalıştığını gördü.

Bunun ardından psikiyatri kliniğine yatırılan kadının depresyon belirtileri ne ailesi ne aile hekimi ne de kendisini muayene eden nörolog tarafından fark edilmişti. Anlatılan vakadan da anlaşılacağı üzere, maskeli depresyon klinik olarak saptanmakta zorlanılan bir rahatsızlıktır. Bununla birlikte depresyonla örtüşen bazı belirtileri olsa da kendine özgü de bazı belirtileri bulunmaktadır. Bunlar arasında;

• Uykuda artış/belirgin azalma

• Cinsel istekte artış/belirgin azalma

• Öfkede artış

• Fiziksel ağrıların olması ve ağırlık hissi

• Yalnız kalma isteği

• Kaygıda, stres ve endişede artış

• Üzgün olduğunu ifade etmeme ve iyi olduğunu söyleme hali (Katırcıoğlu, 2025).

Aynı zamanda “Gizli Depresyon” olarak da anılan bu rahatsızlıkta, birey duygularını ifade etmekte güçlük çektiği için fiziksel semptomlara odaklanılmakta ve altta yatan nedenler gözden kaçırılabilmektedir (Acıbadem Hayat, 2025). En fazla görüldüğü dönem yetişkinlik dönemi olup fazla sorumluluk yükü altında olduğunu düşünen bireylerde görülmektedir. Özellikle kadınlar ve bedensel şikayetlerle hastanelere başvuran bireyler bu gruba dahildir (Acıbadem Hayat, 2025).

Maskeli depresyonun nedenleri arasında bireyin kişilik özellikleri, stresle başa çıkabilme becerisi, yaşam tarzı, genetik ve çevresel faktörler yer almaktadır. Özellikle yoğun iş temposunda çalışmak ve kendine vakit ayıramamak, düzensiz uyku ve beslenme düzeni bireyin dengesini bozmaktadır. Uzun süreli strese maruz kalmak, bu rahatsızlığın temel hazırlayıcılarındandır. Aynı zamanda aşırı sorumluluk alan, duygularını kendine saklayan bireylerde de sıkça gözlenmektedir. Dışadönük gibi görünen ancak iç dünyasını bastıran bireylerde zamanla fiziksel belirtilerin ortaya çıkması olasıdır (Acıbadem Hayat, 2025). Bu sebeple dikkatli olunmalı, bireylerin duygularını dinlemeye ve anlamaya önem verilmelidir.

Tedavisinde Neler Yapılabilir?

Maskeli depresyonun tedavisinde majör depresif bozukluk tedavisinde kullanılan yöntemler kullanılabilir. Bireyin psikolojik destek alması ve bu yönde teşvik edilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda sosyal olarak da aktif olmasına önem verilmeli, davranışsal aktivasyon içeren etkinlikler özendirilmelidir. Bazen depresyonu olan danışanlar için antidepresanlar da önerilmekte, doktor kontrolünde kullanmaları semptomlarında azalmaya yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte bireyin hayatındaki stres kaynakları belirlenmeli ve o konular üzerinde de çalışma yapılmalıdır, bireyin başa çıkma yetenekleri gözden geçirilmelidir.

Sonuç

Maskeli Depresyon, karşımıza çok sık çıkan bir rahatsızlık olmasa da toplumumuzun bu rahatsızlığın belirtileri hakkında bilinçlenmesi gerekmektedir. Majör depresif bozukluk ile benzerlikler gösterse de kendine özgü belirtileri de bulunan gizli depresyon, yetişkinlik döneminde karşımıza daha çok çıkmaktadır. Bireyin yaşamındaki fazla stres ve kaldıramayacağı yükler buna sebep olmakla birlikte, genetik olarak da yatkınlığı bu rahatsızlığa sebep olabilir. Bireylerin bu konuda iyi gözlemlenmesi ve destek ağının güçlendirilmesi gerekmektedir. Psikolojik destek almaktan kaçınmamalı, belirtiler dikkatle izlenmeli ve psikoloğa başvurulmalıdır.

Kaynakça

Acıbadem Hayat. (2025, 11 Haziran). Maskeli depresyon nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri.
https://www.acibadem.com.tr/hayat/maskeli-depresyon-nedir/

Güleç, C. ve Köroğlu, E. (Ed). (1997). Psikiyatri Temel Kitabı (1.Baskı). Hekimler Yayın Birliği.

Ibor, J. J. L. (1972). Masked Depressions: The Forty-fifth Maudsley Lecture… The British Journal of Psychiatry, 120(556), 245-258.

Katırcıoğlu, B. (2025, 16 Nisan). Maskeli depresyon nedir?
https://madalyonklinik.com/maskeli-depresyon-nedir/

Kesebir, S. (2004). Depresyon ve somatizasyon. Klinik Psikiyatri, 1, 14-19.