Okula dönüş zamanı geldi. Okulun açılmasına az bir zaman kala öğrenci, öğretmen ve aileleri okul telaşı sardı. Bu süreci sağlıklı atlatmak adına bu yazı kaleme alınmıştır. Bu yazıda okula dönüş sürecinde neler yapılması gerektiğine, okul fobisinin ne olduğuna ve tedaviye yönelik neler yapılması gerektiğine ilişkin bilgilere yer verilecektir.
Okula Dönüş Sürecinde Yaşanabilecekler
Okula dönüş sürecinde çocuk ve gençler heyecanlı ve stresli olabilmektedir. Tatil döneminin bitişi ve sorumluluk sürecinin başlaması öğrencilerin stres yaşamasına yol açabilmektedir. Bu nedenle anne baba ve öğretmenlerin buna hazırlıklı ve neler yapabileceklerine dair bilgi sahibi olması sürecin sağlıklı atlatılabilmesi açısından önemlidir.
Bu süreçte anne babaların çocuğun duyguları hakkında konuşabilmesine izin vermesi, duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışması fayda sağlayıcı olacaktır. Yaşadığı bu duyguların normal olduğu ve bu sürecin geçeceğine dair çocuğa umut vermesi yararlıdır.
Çocuğun yaşadığı uyum problemlerini sabırla dinlemek ve öfke patlamalarından kaçınmak işe yarayacaktır. Çocuklar bazen okulda yaşadığı problemleri aileye anlatmak konusunda zorlanabilmektedir. Bu durumda çocuğun davranışlarını gözlemlemek, uygun soruları sormak gerektiğinde de öğretmenle ya da okul rehber öğretmeni ile iletişime geçmek önemlidir.
Okul Fobisi Nedir?
Okul fobisi, çocuğun okul ile ilişkili yoğun korku ve kaygı hissetmesi ile tanımlanmaktadır. Çocuk yaşadığı kaygıdan dolayı okula gitmemekte ya da gitmek istememektedir. Çocuklarda ve gençlerde sık görülen bir bozukluk olan okul fobisi, akran zorbalığı, akademik problemler, aşırı otoriter öğretmen tutumu, aşırı koruyucu ve kaygılı anne baba tutumlarından kaynaklanabilmektedir.
Okul çocuğun bağımsız olmasını ve sosyalleşmesini gerektiren bir ortamdır. Aşırı koruyucu ve kaygılı ebeveyne sahip çocuklar okulda bağımsız hareket etmekte zorlanacak, akran zorbalığına ve aşırı otoriter öğretmen tutumlarına maruz kalma olasılığı artacaktır. Bu da zaten sosyal beceri eksikliği olan çocuğun daha da eksik hissetmesine neden olacak ve okul fobisi geliştirmesine yol açacaktır.
Okul Fobisi Belirtileri Nelerdir?
Okul fobisi nedeniyle okula gitmek istemeyen çocuk okula gitmesi gerektiğinde kaygılanmakta, buna paralel olarak mide bulantısı, karın ağrısı gibi birtakım somatik belirtiler yaşamaktadır. Bir şekilde okula gitmek zorunda kalan çocukta öfke patlamaları ve ağlama krizleri de görülebilmektedir.
Okul fobisi yaşayan çocukta sosyal ilişkilerden kaçınma davranışları görülebilmektedir. Dikkat dağınıklığı da yaşayan bu çocuklar derslerine odaklanmakta da zorluk çekebilirler. Yine aynı şekilde günlük hayatlarında da zorlanabilirler.
Okul Fobisi Hangi Yaş Aralıklarında Sık Görülebilmektedir?
Okul fobisi, okula yeni başlama dönemi olan 5 ile 7 yaş arasında daha çok görülmektedir. Bu yaş döneminde çocukta ayrılma anksiyetesine okul fobisi de eklenebilmektedir. 12-14 yaş arası ergenlerde de okul fobisi yaygın olarak görülmektedir.
Okul Fobisi Yaşayan Çocuğa Nasıl Davranılmalıdır?
Okul fobisi yaşayan çocuğun neden bu kaygıyı yaşadığı belirlenmeli ve kaygısını aşabilmesine yönelik stratejiler belirlenmelidir. Çocuğun güçlü taraflarına odaklanması sağlanarak öz güveni geliştirilmelidir.
Yaşadığı korkunun normal olduğu ve bunu atlatabileceğine yönelik umut verilmesi fayda sağlayıcı olacaktır. Çocuğun duygularının anlaşılması ve empati gösterilmesi işe yarayacaktır. Düşünce ve duygularını rahatlıkla ifade etmesi için destek sağlanmalıdır.
Anne babalar çocukta okul fobisi olduğunu düşündüklerinde gerekirse psikolog desteği almaktan da çekinmemelidir. Aksi takdirde çocuğun sosyal becerileri gelişmeyecek, bu da hayatında kayıplar yaşamasına neden olacaktır.
Çocuğa Okulu Sevdirmek için Neler Yapılmalıdır?
Çocuğa okulu sevdirmek için okulun derslerin yanı sıra, arkadaş edinebileceği ve eğlenebileceği bir yer de olduğu hatırlatılmalıdır. Okul fobisi yaşayan çocuklara karşı anne babaların ve öğretmenlerin sabır göstermeleri ve desteklemeleri önemlidir.
Günlük hayatta okulda öğrendiği bilgilerini kullanabileceğini göstermek de okulu sevmesi için bir yöntemdir. Çocuğun beslenme ve uyku düzenine dikkat etmesini sağlamakta kendisini daha iyi hissedeceği için okulu sevmesinde etkilidir.
Sonuç
Okula dönüş sürecinde çocuk ve gençlerin yaşadıkları durumu fark edebileceği ve neler yapabileceklerine yönelik bilgilerin yer aldığı bu yazı umarım faydalı olacaktır. Sağlıklı geçen bir okul yaşamı, sağlıklı bir yetişkinlik dönemi için de belirleyicidir.
Bu nedenle okul yaşamının sağlık ve esenliğini arttırmak oldukça mühimdir. Yeni başlayacak okul döneminin çocuk ve gençler için mutlu ve başarılı geçmesi dileğiyle 🙂
