Küçük Yaşta Büyük Sorular: Cinsel Eğitim Neden Ertelenmemeli?

Cinsellik, bireylerin sağlıklı bir şekilde nesillerini sürdürmeleri için çok önemli bir kavramdır. Bu sebeple bireyler küçük yaştan itibaren cinsellik hakkında bilgi sahibi olmalıdır (Çalışandemir, Bencik ve Artan, 2010). Cinsel eğitim, çocuğun sosyal, fiziksel, duygusal ve kişilik gelişimlerini etkilediğinden dolayı küçük yaşta çocuğun bilişsel düzeyi göz önüne alınarak verilmelidir (Kadıoğlu Polat ve Üstün Budak, 2016; Alkan Ersoy, 2015).

Günümüzde teknolojinin yaygınlığı bizim cevaplamadığımız cinsel soruları çocuklara doğru veya yanlış cevaplayabilmekte ve bunun yanında çocuğun bilmemesi gereken, yaşına uygun olmayan içerikleri de çocuğa sunabilmektedir. Cinsel eğitimin aile tarafından verilmesi, özellikle çocuğun sorduğu sorulara kız çocuklarına kadın bakım vereni (anne, nene vb.), erkek çocuklarına ise erkek bakım vereni (baba, dede vb.) tarafından cevap verilmesi açısından önemlidir.

Cinsel Oyun Nedir?

Çocuklar, 3-6 yaşlarında bedenlerini keşfetme sürecinde olurlar. Bu dönemde çocuklar “Babalar neden tıraş olurlar da anneler olmazlar?” gibi sorularla cinsiyet farklılıklarını anlamaya başlarlar. 4-5 yaş aralığında çocuklar iyice cinsiyet rollerini anlar ve anne babalarını taklit edecek davranışlar yaparlar (Tuzcuoğlu ve Tuzcuoğlu, 2004).

“Çocuğum arkadaşıyla beraber cinsel organlarını birbirlerine göstermişler, ne yapmalıyım?”
Çocuk, bu dönemde (3-6 yaşlarında) diğerlerinin de pipisi var mı, bunu merak ediyor olabilir. Burada yanlış bir şey olmadığını söylemek gerekir; çocuğunuz “sapık” olmayacak. Bu oldukça normal bir durumdur.

Çocuğunuzu arkadaşıyla cinsel oyun oynarken yakaladığınız bir durumda, öncelikle çocuklara çıplaklarsa giyinmelerini uygun bir dille söylemeniz ve sonrasında sormak istedikleri bir soru olup olmadığını sormanız gerekmektedir. Eğer sormazlarsa, sıkıştırmayın.

Çocuk sizin bu yaklaşımınızdan cinselliğin utanılacak bir şey olmadığını, bu konuda size danışabileceğini ve güvenebileceğini anlamış olur. Eğer tam tersi çocuğa bağırır, şiddet vb. davranışlarda bulunursanız, çocuk örselenecek ve utanılacak bir şey yaptığı düşüncesiyle size merak ettiklerini soramayacaktır. Bu durum, çocuğunuzun yanlış kaynaklardan bilgi edinmesine ve olumsuz deneyimler yaşamasına olanak sağlayabilir.

Özel Çocuklara Cinsel Eğitim Nasıl Verilmeli?

Özel çocuklar, cinsel istismar konusunda kırılgan gruba dahil edilirler. Bu çocuklar, karşısındaki kişi ona dokunduğunda bu dokunuşu anlamayabilir ya da sevgi dokunuşu olarak algılayabilirler. Bu yüzden özel çocuklara cinsel eğitim verilmesi çok önemlidir.

Halk tarafından özel çocukların daha çok cinselliğe ya da sapkınlığa düşkün olduğu düşünülmektedir; fakat bu düşünce doğru değildir. Özel çocuklar da normal çocuklarla aynı biyolojik gelişime sahiptirler, yani aynı hormon ve duygu değişimlerini yaşarlar.

Özellikle ergenliğe girişte, normal dünyasını anlamlandıramayan çocuk, vücudunda değişen hormon ve duygu dengesizliğiyle daha da karmaşık bir sürecin içine girer. Bu çocukların sapkın olduğunu düşünmek oldukça yanlıştır çünkü çocuk bu süreçte her şeyi anlamaya ve tanımlamaya çalışırken daha önce hiç deneyimlemediği duyguları deneyimlemiş olur.

Özel çocuklara cinsellik eğitimi, kesinlikle işinde iyi bir özel eğitim çalışanı tarafından verilmeli ve bu eğitim aile bireyleri tarafından desteklenerek tekrarlanmalıdır. Normal çocukların aksine özel çocuklar, söylediklerinizi ya da davranışlarınızı tek seferde anlayamayacağından cinsel öğretinin tekrarlanması ve öğrenildiğinden emin olunması gerekmektedir (Güven ve İşler, 2015).

Çocuklara Nasıl Cinsel Eğitim Verilmeli?

Öncelikle ebeveynlerin ya da bakım verenlerin cinsel eğitim konusunda yeterli ve doğru bilgi edinmesi gerekmektedir. Bu konuda en çok dikkat edilmesi gereken husus, çocuğun bilişsel düzeyine uygun, sade ve düz bir anlatımla cinsel organların isimlerini, görevlerini ve nerelerin hassas bölgeler olduğunu anlatmaktır.

Eğer çocuğunuz size cinsellik hakkında bir soru sorduysa, sorduğu sorunun dışına çıkmadan, sorusunu sade, açık ve net şekilde cevaplamalısınız. Aksi halde çocuk, cevaplanmayan sorularını dışarda başka insanlar ya da internet gibi kaynaklardan öğrenip olumsuz etkilenebilir.

Okul öncesi çocuklarda cinsel eğitim verilirken:

• Cinsel organların (penis/vulva) isimleriyle tanıtılması ilk adımdır.

• Bu bölgelerin hassas olduğu ve dışardan bir yabancının dokunmaması gerektiği öğretilmelidir.

• Çocuğun bedenine kendisi izin vermedikçe kimsenin dokunamayacağı öğretilmelidir.

• Bir yabancı çağırırsa onunla gitmemesi gerektiği anlatılmalıdır.

• İyi dokunuşlar ve kötü dokunuşların ne olduğu anlatılmalıdır.

• Bir büyüğün dokunduktan sonra “Bu aramızda sır kalsın” demesinin önüne geçmek için, çocuğa bu dokunuşların sır olamayacağı öğretilmelidir.

• Cinsel eğitim, 6 ayda bir tekrarlanmalıdır (Kairys, Alexander, Block, Everett, Hymel, Johnson ve Bays, 1999; Akbaş, 2002; Çokar ve Ortaylı, 2003; SIECUS, 2004; Erol, 2007; Katz ve Hamama, 2013; Dönmez, Soylu, Özcan, Yüksel, Demir, Bayhan ve Miniksar, 2014; Ersoy, 2014; Ulukol, 2014).