Son zamanlarda yapılan çalışmalar, yaratıcılığın artırılması üzerine odaklanmıştır (Scott, Leritz ve Mumford, 2004). Yaratıcılık; sağlıklı psikolojik bir işlevsellik, ilişkilerde sevgi dolu olma hali ve iş yerinde başarılı olma ile yakından ilişkilidir (Davis, 1989; Livingston, 1999; Torrance, 1972).
Yapılan bir araştırmada, yaratıcılığı somut olarak saptayabilmek için Guilford’un Alternatif Kullanımlar Testi’nden (GAU) yararlanılmıştır (Oppezzo, Schwartz, 2014). Öncelikle Guilford’un kuramındaki “yakınsak” ve “ıraksak” terimlerini açıklayacak olursak: Yakınsak düşünce, herkes tarafından akla ilk gelen düşünce biçimidir.
Örneğin kalem deyince herkesin aklına yazı yazmakla ilgili şeyler gelir. Ancak ıraksak düşünce biçimi, insanların aklına nadir gelen cevaplardır. Yine kalemden yola çıkacak olursak, kalemi bir toka olarak kullanmak gibi yaratıcı fikirler ortaya atılabilir (Guilford, 1967).
Katılımcılardan yürüyerek ve oturarak testi tamamlamaları istenmiş, kendilerine dörder dakikalık bir süre verilmiştir. Devlet ve özel üniversitelerde okuyan 48 lisans psikoloji öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilen çalışmada, katılımcılar boş bir duvara bakan bir sandalye ile boş bir duvara bakan koşu bandının olduğu küçük bir odaya alınmışlardır.
Katılımcılara ilk olarak sandalyeye oturtulmuş ve kendilerine üç kelime söylenmiştir. Alternatif fikirler üretmeleri için öğrencilere dört dakikalık bir süre verilmiştir. Dört dakikalık süre içerisinde yanıtlarını sesli bir biçimde söylemişlerdir.
“Düğme” kelimesi için katılımcılar; oyuncak bebeğin gözü, oyuncak evin kapısının kolu, küçük süzgeç gibi alternatif fikirler ortaya atmışlardır. Ardından katılımcıların kendilerine rahat bir yürüyüş hızı seçmeleri istenmiştir.
Yeni üç farklı kelime söylenen katılımcılar, birbirinden farklı alternatif fikirlerini sesli bir biçimde dile getirmişlerdir. 48 katılımcıdan %81’inin yürürken daha yaratıcı sonuçlar verdiği gözlemlenirken, yürüyüşün insanları daha konuşkan hale getirdiği sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla insanlar yürürken daha konuşkan ve daha yaratıcı bulunmuştur.
Aynı çalışmada açık havada yürüyüş yapmanın koşu bandında yürümeye göre daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
Doğada Yürüyüş ve Dikkat Kapasitesi
Berman, Jonides ve Kaplan (2008)’ın yapmış olduğu araştırmaya göre doğada yürüyüş yapmanın dikkat kapasitesinde artış yaşandığını, yürüyüş bittikten sonra ise zor görevlerde performanslarının arttığı bulgusunu elde etmişlerdir.
Gow ve ark. (2012), boş zaman etkinlikleri yerine fiziksel egzersizin yaşa bağlı olarak beyin fonksiyonlarındaki düşüşü önlemenin en iyi yolu olabileceği tezini ortaya atmışlardır.
Tüm bu sonuçlara dayanarak, yürüyüşün yaratıcılığa ve dikkat kapasitesinde artışa neden olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Kaynakça
Berman, M. G., Jonides, J., & Kaplan, S. (2008). The cognitive benefits of interacting with nature. Psychological Science, 19, 1207–1212. doi:10.1111/j.1467-9280.2008.02225.x
Davis, C. B. (1989). The use of art therapy and group process with grieving children. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 12, 269–280. doi:10.3109/01460868909026834
Gow, A. J., Bastin, M. E., Maniega, S. M., Hernandez, M. C. V., Morris, Z., Murray, C., Wardlaw, J. M. (2012). Neuroprotective lifestyles and the aging brain: Activity, atrophy, and the white matter integrity. Neurology, 79, 1802–1808. doi:10.1212/WNL.0b013e3182703fd2
Guilford, J. P. (1967). Creativity: Yesterday, today and tomorrow. The Journal of Creative Behavior, 1(1), 3–14.
Livingston, J. A. (1999). Something old and something new: Love, creativity, and the enduring relationship. Bulletin of the Menninger Clinic, 63, 40–52.
Oppezzo, M., & Schwartz, D. L. (2014). Give your ideas some legs: The positive effect of walking on creative thinking. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 40(4), 1142.
Scott, G., Leritz, L. E., & Mumford, M. D. (2004). The effectiveness of creativity training: A quantitative review. Creativity Research Journal, 16, 361–388. doi:10.1080/10400410409534549
Torrance, E. P. (1981). Predicting the creativity of elementary school children (1958–1980) — and the teacher who “made a difference.” Gifted Child Quarterly, 25, 55–62. doi:10.1177/001698628102500203
