Her insanda olduğu gibi senin de kusurlarının olabileceğini unuttuğun; kendini olduğun gibi sevip kabul etmediğin, sırf ayıp olmasın diye hayır diyemediğin ya da başarısızlıklarında kendini acımasızca eleştirdiğin zamanlar mutlaka olmuştur. Belki farkında olmadan yaptığın bu davranışların aslında yavaş yavaş sana ne kadar zarar verdiğinin farkında değilsin. Bir örnek vermem gerekirse; biri sana çok kilolu olduğunu ve çirkin göründüğünü, dolayısıyla hiçbir zaman beğenilmeyeceğini söylese muhtemelen bu kişinin kaba ve saygısız biri olduğunu düşünürdün. Peki, bir başkası yapsa saygısızlık diyeceğin şeyi kendine neden yapıyorsun?
Öz Saygı Nedir?
Senden bir kâğıt düşünmeni istiyorum; ama bu kâğıt, sen öz saygını zedeleyen her bir davranış sergilediğinde biraz daha karalanıyor olsun. Sence kim böyle karalamalarla dolu bir kâğıda özen gösterir? Aksine gören herkes üzerini biraz daha karalamak istemez mi? Şimdi de boş bir kâğıt düşün. Sence bu kâğıda az önceki karalanmış olandan daha fazla özen gösterilmez mi?
Öz saygı da böyledir; kendine karşı sergilediğin tutum, başkalarının sana olan tutumunu belirleyecektir.
Öz Saygı Nasıl Geliştirilir?
Özellikle öz saygını geliştirmek için atacağın ilk adım çok kıymetli. Çünkü bu adım, çoktan yolu yarılamış olman anlamına geliyor. Daha sonra öz saygının bir çırpıda gelişmeyeceğini, bunun bir süreç olduğunu unutmadan yol almalısın. Bu süreçte kendine şefkatli davranmalı ve kendini desteklemelisin. Kendinle olan ilişkini düzeltmeden çevrendekilerle sağlıklı ilişkiler kuramayabilirsin. Aslında öz saygının ne olduğunu tam da bu süreçte görmüş olacaksın. Yani işin sırrının sürecin kendisinde saklı olduğunu göreceksin ve bu farkındalık çok keyifli olacak…
Öz saygını geliştirmen için sana önereceğim ilk ve en önemli şey, aynadaki yansımanı kusurlarıyla sevmen olacak. Onu herkesten önce sen sevmelisin. Sen kendini sevmiyorken bunu başkalarından beklememelisin. Böyle bir durumda kaçınılmaz bir şekilde kurduğun tüm ilişkilerde onaylanma ihtiyacı duyarsın. Kimsenin onayına ihtiyacın olmadığını fark ettiğin zaman, öz saygını geliştirmek konusunda bir şeyleri doğru yaptığın için sevinebilirsin.
Diğer önerim ise kendini kimseyle kıyaslamaman olacak. Bu noktada sosyal medyayı bilinçli bir şekilde kullanmalısın. Sosyal medyada ağırlıklı olarak idealize edilen hayatlar, ilişkiler, ideal kadın/erkek bedeni gibi paylaşımlara maruz kalıyorsun ve bunların hepsi öz saygını olumsuz yönde etkiliyor. Mükemmel diye bir şeyin olmadığını ve sosyal medyada gördüğün çoğu şeyin gerçek olmadığını unutma.
Değinmek istediğim bir diğer önemli nokta da başarısızlıklarında kendini acımasız eleştiri yağmurlarına tutmaman gerektiği… Başarısızlık dünyanın sonu mu? Hayır değil! Kendini böyle zamanlarda motive etmelisin, şefkatli bir tutum benimsemelisin ve asla pes etmemelisin… Mesela şu an okumakta olduğun bu köşe yazısını kaç kere düzenlediğimi biliyor musun? İki kere. Bu, bir ay boyunca dergide yayınlanmaya uygun formatta bir yazı ortaya koyamadım demek oluyor… Tabii daha büyük başarısızlıklar var, biliyorum, belki başkası için benim bu örneğim ‘saçma’ gelebilir ama köşe yazarlığında daha çok yeniyim. Bu benim ikinci yazım ve çok çok heyecanlıyım ve hevesliyim. O yüzden başarısız olduğum iki girişimim sonucunda, herkeste olabileceği gibi benim de motivasyonum bayağı bir düşmüştü, hevesim kırılmıştı ve biraz da hayal kırıklığına uğramıştım… Bu normal, sadece önemli olan durumu toparlayıp pes etmeden hemen yola koyulmak… Dünyada başarısız olan tek kişi sen değilsin. Bunu düşünmek seni rahatlatacaktır. Ayrıca herhangi bir şeyde başarısız olmuş olman değerinden hiçbir şey eksiltmez, sen hâlâ aynı sensin… Ben az önce başıma geleni seninle paylaştığımda, eminim beni tanımamana rağmen değerimin eksildiğini düşünmedin. Değil mi? Bu senin için de geçerli tabii ki. Başarısızlıklarında seni değersiz hissetmeye sevk eden düşüncelerin üzerine yoğunlaşmalı ve elinden geldiğince o düşüncelere kulak asmamalısın. Çevrende böyle düşünmene sebep olacak kişiler varsa, onlarla arana sınır koyabilirsin; bu adım da öz saygın için çok değerli.
Son olarak da öz saygını geliştirmek konusunda zorlanırsan profesyonel destek de alabilirsin.
Her zaman kendini kabul et ve kendini sev. Saygı görmen için kendine saygı göstermen gerektiğini ve çevrendekilere gösterdiğin özenin aynısını hak ettiğini asla unutma.
Kendinden verdiğin örnek ile konuya büyük anlam katmış, daha da anlaşılır hale getirmişsin. Emeğine sağlık. Başarılarının devamını dilerim.