Politik Gerilim Nedir?
Politik gerilim, bir toplumda veya ülkede gruplar veya devletler arasında ortaya çıkan çatışmalar, anlaşmazlıklar ve gerginlikler durumunu ifade eder. Politik gerilim kendini genellikle toplumsal huzursuzluk, protestolar, grevler veya daha ciddi durumlarda şiddet olayları gibi toplumsal durumlarda gösterir. Tüm bunlar bireylerin yaşamlarını, psikolojilerini, toplumsal ilişkilerini derinden etkileyebilir. Yani sadece bireyi değil, tüm toplumun genel yapısını da derinden etkileyen bir olgudur. Peki, tüm bu politik gerilimlerin yönetimi nasıl oluyor? Genellikle müzakereler, diplomasi veya uluslararası kuruluşların müdahalesi ile çözülmeye çalışılır. Ancak bazı durumlarda tüm bunlar daha ileri bir boyuta gelerek iç savaşlara, kitlesel göçlere neden olabilir. Toplumlar politik gerilimlerin üstesinden gelmek için stratejiler arasında uzlaşma, diyalog, sosyal adaletin sağlanması gibi yöntemler geliştirirler. Sonuç olarak baktığımızda politik gerilim, toplumsal yapıyı ve bireylerin yaşamlarını etkileyen bir olgudur. Bu politik sıkıntılar bireylerin psikolojik sağlıkları üzerinde önemli yere sahiptir. Peki, tüm bu politik sıkıntılar psikolojimizi nasıl etkiliyor?
Politik Gerilimin Psikolojik Etkileri
1. Kaygı ve Stres Faktörü
Son dönemde yaşanan tüm politik gerilimler bireylerin kaygı ve stres düzeyini arttırabilir. İnsanlar gelecekteki olabilecek gelişmeler hakkında kaygı duyarlar. “Geleceğim ne olacak?” korkusu ile birçok yatırım yapmaktan kaçınır ve sadece temel ihtiyaçlarını karşılama yoluna giderler. Aynı zamanda siyasi yetkenin aldığı kararlar ve tüm bunların toplum içinde yarattığı yankının yanı sıra kişilerin güven duygusunu, bir gruba ait olma hissini ve genel ruh halini olumsuz etkiler. Tüm bunlar bireylerde uyku bozuklukları, anksiyete, depresyon, konsantrasyon eksikleri gibi psikolojik rahatsızlıklara sebep olur.
2. Siyasi Kutuplaşmalar
Politik gerilimler toplumlarda kutuplaşmaya yol açabilir. Bu kutuplaşma farklı görüş grupları arasındaki bireyler arasında düşmanlık, güvensizlik ve çatışmalara yol açar. İnsanlar farklı siyasi görüşlere sahip bireylerle iletişim kurmaktan kaçınabilir ve bu durum da sosyal izolasyona neden olur. Farklı kutuplar arasında düşmanlığın artmasına sebep olup yaşanan şiddet olaylarını da arttırır niteliktedir. Tüm bu kutuplaşmanın sonucunda yaşanan sosyal destek eksikliği insanlarda yalnızlık hissini arttırır. Bu durumu aşmak için ise farklı görüşlere sahip olan bireylerin aralarında açık ve yapıcı diyaloglar kurması önemli yere sahiptir. Eğitim seviyesinin arttırılması, insanların eleştirel düşünmesine de katkıda bulunur. Bunun yanı sıra grupların bir araya gelerek ortak bir amaç için çaba sarf etmeleri de birbirlerinin duygularını anlamalarını kolaylaştırır. Her şeyden önce bireyler farklı bakış açılarını anlamak ve kabul etmek için çaba sarf etmelidir. Tüm bu stratejiler siyasi kutuplaşmanın üstesinden gelinmesine yardımcı olabilir.
3. Travma ve Psikolojik Etkiler
Özellikle son dönemlerde yaşanan politik sıkıntılar, protestolar, çatışmalar veya siyasi şiddet olayları gibi durumlar bireylerde ve toplum üzerinde travmanın tetikleyici faktörlerindendir. Tüm bu travmatik olaylar bireylerin ve toplumların üzerinde anksiyeteye, depresyona, travma sonrası stres bozukluğuna (TSSB) yol açabilir. Bu tür travmalar bireylerin günlük yaşamlarını da derinden etkileyebilir. Bireylerin yaşadıkları travmalarla başa çıkabilmeleri için profesyonel destek almaları da önemli bir yere sahiptir.
4. Topluma Güven Duygusu
Politik gerilimler toplumun temel güven duygusuna zarar verir. İnsanlar kendilerini güvende hissetmediklerinde belirsizlik hissini yaşarlar ve bu durum da bireylerin kaygı ve streslerini arttırır. Özellikle toplumsal huzursuzluk dönemlerinde kendilerini ve sevdiklerini koruma konusunda endişe hissederler. Diğer bir taraftan bakıldığında ise tüm bu politik gerilimler insanları ortak bir amaç etrafında birleştirerek güven duygusunu yeniden inşa ederken toplumsal dayanışmayı da arttırabilir. Netice itibariyle baktığımızda politik gerilimler güven duygusunu olumsuz etkilerken bazı durumlarda dayanışmayı da artıran niteliktedir.
5. Toplumsal Kimlik ve Aidiyet
Politik gerilim bireylerin toplumsal kimliklerini sorgulamalarına neden olabilir. İnsanlar yaşanan olaylardan sonra kendilerinin hangi gruba ait oldukları konusunda daha fazla düşünmeye başlayabilirler ve kimliklerini daha belirgin hale getirmek isterler. Bir diğer açıdan bakıldığında ise politik gerilimler kişileri belirli gruplara karşı aidiyet duygusunu güçlendirebilir ya da tam aksine bazı gruplar tarafından dışlanmasına ve ayrımcılığa uğramasına sebep olabilir. Bu da bireylerin kendilerini yalnız hissetmelerine veya dışlanmışlık duygusu yaşamalarına yol açabilir. Yani bu tür etkiler kimi zaman ayrıştırıcı kimi zaman ise birleştirici olabilir.
6. Psikolojik Dayanıklılık
Politik gerilimler insanların psikolojik dayanıklılıkları üzerinde oldukça fazla etkilere sahiptir. Toplumda yaşanan bu tür gerilimler, insanların özellikle stres seviyelerini artırırken; kaygı, korku, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıkları yaşamalarına sebep olur. Aynı zamanda politik gerilimlerin sebep olduğu kutuplaşma neticesinde insanlar arasında oluşan güvensizlik ve yaşanan izolasyon sonucunda bireyler arasında yaşanan destek eksikliği, bireylerin tüm bu rahatsızlıklarla başa çıkmalarını olumsuz etkileyebilir. Bunun yanı sıra bazı insanlar bu süreçte yaşanan zorluklarla başa çıkma becerilerini artırabilir. Ancak bu durum herkes için geçerli değildir. Bazıları bu tür baskılar altında daha fazla zorlanabilirler. Bundan ötürü politik sıkıntıların yarattığı tahribatı hafifletebilmek için bireylerin maruz kaldığı durumları daha bilinçli şekilde yönetebilmeleri büyük öneme sahiptir. Bu noktada bireylerin stres yönetimi tekniklerini uygulaması, pozitif düşünce alışkanlıkları geliştirmeleri, sürekli şekilde olumsuz haber izlemekten kaçınmaları psikolojik dengelerini korumalarına yardımcı olur. Ayrıca bireylerin toplumsal dayanışma ve birlikte hareket etme duygusu bireylerin kendilerini daha güçlü hissetmelerine neden olabilir.
Sonuç: Politik Gerilimle Başa Çıkma Yolları
Sonuç olarak bakıldığında politik gerilimlerin insanlar üzerinde birçok olumsuz etkilerinin olmasının yanında bu etkilerle başa çıkmanın birçok yolları da mevcuttur. Unutulmamalıdır ki yaşanan tüm zorlu süreçler geçicidir ancak birlikte dayanışma içinde olmak ve destek aramak, psikolojik sağlığımızı korumak için büyük öneme sahiptir.
Kaynakça
- Martha L. Cottom, Elena Mastors, Thomas Preston & Beth Dietz (2017). Siyaset Psikolojine Giriş. Ankara: BB101 Yayınları.
- Acar, Y. G. (2016). Grupların Politik Psikolojisi. Ö. Dirilen Gümüş içinde, Siyaset Psikolojisi (2. Cilt). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Rıdvan İlbek (2021). Duygular Bağlamında Siyasal Davranışların Farklılaşması.
