Narsist birini düşündüğümüzde aklımıza genelde kendine hayran, kibirli, başkalarını küçümseyen biri gelir. Ama gerçek böyle midir? Ya bu yüksekten konuşmaların, gösterişli duruşların altında aslında kimsenin duymadığı sessiz bir çığlık varsa? Bu yazıda, narsist kişiliklerin görünen ve görünmeyen yüzünü, ilişkilerde nasıl davrandıklarını ve neden bu kadar kırılgan olduklarını ele alacağız.
Narsist Kişilik Ne Demektir?
Narsist kişiler dışarıdan çok kendinden emin, başarılı ve çekici görünebilir. Sürekli övülmek, ilgi görmek ve onaylanmak isterler. Ama içten içe, aslında değersiz hissedebilirler. Bu yüzden, dışarıdan gelen beğeniye ve hayranlığa çok fazla ihtiyaç duyabilirler. Bu bir tür “duygusal yamadır”. İçlerinde eksik olan sevgiyi dışarıdan toplamaya çalışırlar.
Bu kişiler çocuklukta ya aşırı yüceltilmiş ya da tamamen ihmal edilmiş olabilir. Her iki durumda da kendi iç değerini oluşturmakta zorlanırlar. Bu yüzden bir süre sonra başkalarının gözündeki değerleriyle var olmaya başlarlar.
Neden “Sessiz Bir Çığlık?”
Çünkü narsist insanlar aslında duygularını sağlıklı bir şekilde ifade edemez. Kızgınlıklarını öfkeyle, kırgınlıklarını küçümsemeyle, sevgilerini ise kontrolle gösterebilirler. Gerçek duygularını göstermek narsist bireyler için zayıflık gibi hissedebilirler. Bu nedenle sürekli güçlü, bilgili ve muhteşem görünmek zorundaymış gibi davranırlar.
Ama bu davranışlar bir maske olarak görülebilir. O maskenin altında ise sevgisiz kalmış, kendini yetersiz hisseden bir benlik var olabilir. Bu benlik her gün daha çok onay arar, her eleştiride incinir ve en küçük reddedilmeyi bile büyük bir hakaret gibi algılayabilir. İşte bu, kimsenin duymadığı ama içten içe attıkları sessiz bir çığlık gibidir.
Narsist Biriyle İlişki Yaşamak
İlk başta sizi çok özel hissettirebilirler. Sürekli ilgi gösterir, sizi över, hatta “hayatımda hiç kimseyi böyle sevmedim” diyebilirler. Bu döneme “Love Bombing” (aşk bombardımanı) denir. Ama zamanla işler değişebilir. Sizi yavaş yavaş eleştirmeye, küçük düşürmeye, görmezden gelmeye başlarlar. Artık size değil, sizin onun hayranı olup olmadığınıza bakabilirler. Narsist kişilik bireyi yüceltmezseniz, sizinle ilgilenmez. En kötüsü, bazen sizi tamamen yok sayarak cezalandırabilirler. Buna “sessiz muamele” denir.
Bu ilişkilerde kişi kendini sürekli değersiz hisseder ama yine de ayrılamaz. Çünkü zamanında verilen o yoğun ilgi ve sevgi hâlâ bir umut olarak kalır. Bu bağa travma bağı denir. Narsist bir kişiyle ilişki, yoğun bir duygusal manipülasyon döngüsüne dönüşebilir.
Sosyal Medyada Narsizm
Günümüzde narsistik davranışlar sosyal medyada daha da görünür hale geldi. Sürekli beğeni almak, takipçi sayısını artırmak, kusursuz bir hayat sunmak… Bunlar narsist kişilik yapıda olan kişiler için bir cennet gibi olabilir. Ama çoğu zaman bu paylaşımların ardında derin bir yalnızlık, onaylanma ihtiyacı ve öz değer eksikliği yatar.
Elbette herkes selfie çekti diye narsist değildir. Ama kişi sürekli dışarıdan değer görmek istiyorsa, kendi içinde bir boşluk hissediyor olabilir.
Sonuç
Narsist kişilikler, göründükleri kadar güçlü değillerdir. Aslında çok kırılgan, duygusal olarak aç ve yalnız hisseden bireylerdir. Onlara yaklaşırken sınırlarınızı korumanız çok önemlidir. Onları değiştiremezsiniz ama anlayarak ve mesafe koyarak kendinizi koruyabilirsiniz. Unutmayın, narsistin görkemli gösterisinin arkasında duyulmak isteyen bir çocuk olabilir. Ama o çocuğun çığlığını duymak ve iyileştirmek, profesyonellerin desteği ile onun kendi sorumluluğudur.
Kaynakça
-
Ronningstam, Elsa. Identifying and Understanding the Narcissistic Personality. Oxford University Press, 2005.
-
Twenge, J.M., & Campbell, W.K. The Narcissism Epidemic: Living in the Age of Entitlement. Free Press, 2009.
-
Kernberg, Otto. Borderline Conditions and Pathological Narcissism. Jason Aronson, 1975.
-
Kohut, Heinz. The Analysis of the Self. International Universities Press, 1971.
-
Millon, Theodore. Personality Disorders in Modern Life. Wiley, 2004.
