Tarih nice imparatorlar, krallar, komutanlar görmüştür. Bunlardan biri de Macaristan Krallığında doğup Fatih Sultan Mehmet ile birlikte eğitim gören Vlad Tepeş’tir. Yaptığı gaddarlıklarla tarih sayfalarına Dracula olarak kaydolan Vlad, günümüzde Romanya’nın ulusal kahramanı olarak kabul edilmektedir. Herkes onun için vampir mi değil mi diye tartışırken gelin biz psikoloji perspektifinden bir pencere açalım.
Erken Yaşam, Aile Dinamikleri ve Çocukluk Travması
Rumenlerde bir gelenek vardı. Erkek çocuk on yaşına kadar annesinin gözetimi altında olur, annesi tarafından büyütülürdü. Evin kadınlarının bulunduğu bölümde yaşarlardı. Vlad’ın annesi ise tahminen Vlad yedi yaşlarında iken gizemli bir şekilde öldü veya kayboldu. Tarihte Vlad Tepeş’in annesi bilinmemektedir.
Vlad’ın babası ise tam bir Haçlı Şövalyesi gibi davranan biriydi. Hristiyan Macar hanedanını korumaya ve Müslüman Türklerle savaşmaya yemin eden bir tarikat olan Ejderha Tarikatı’na kabul alan Baba Vlad’a tarikat ejderha anlamına gelen “Drakul” ismini verdi. Vlad Tepeş de ileride kendisine ejderhanın oğlu anlamına gelen “Drakula” diyecekti.
Baba Vlad’ın Osmanlı’ya yenilmesi ve Macarların da rakip hanedanı desteklemesi sonucunda Vlad Tepeş’in babası Osmanlı ile arasını iyi tutmaya karar verdi. Gelibolu’ya gelerek padişaha bağlılık yemini edip on yaşındaki oğlu Vlad ve yedi yaşındaki oğlu Radu’yu Osmanlı’ya bağlılığının simgesi olarak bıraktı.
Osmanlı Sarayındaki Yılları ve Kültürel Etkiler
Sarayda Vlad ve Radu kardeşler iyi muamele görüyorlardı. Öyle ki o yıllarda şehzade olan Fatih Sultan Mehmet’in de dahil olduğu bir topluluk içinde yetişiyorlar, o dönemin en değerli ve aydın hocalarından dersler alıyorlardı. Hocalarının arasında Molla Gürani, Sinan Paşa, Hamidüddin Efendi ve İlyas Efendi gibi isimler vardı. Aldıkları dersler ise Kuran hükümlerinin yanı sıra, Aristo mantığı, uygulamalı ve kuramsal matematikti.
Vlad esaretten kurtulmayı dört gözle beklerken babasının darbeyle indirildiğini öğrendi ve Osmanlı’nın yardımıyla Eflak tahtını ele geçirdiyse de Haçlıların bozgununa uğradığından tekrar Türklerin himayesine girdi. Oradan ise Boğdan’a kaçtı. Bu sıralarda İstanbul’u kuşatan Sultan Mehmet’i yakından tanıyan biri olan Vlad, Avrupalıların gözünde mühim biri olarak görülmeye başlandı ve prens ilan edildi.
Gaddarlığının Kaynakları ve Sadist Kişilik Özellikleri
Vlad kör, sağır, dilsiz insanlardan nefret ederdi ve bu insanların yok edilmesi için elinden geleni yaptı. Kendisiyle tanışan insanların hatıralarında Vlad Tepeş’in başka insanların acı çekmesinden haz duyduğu bilgileri vardır. Özellikle Türklere ve kadınlara yaptığı işkencelerle bilinen Vlad Tepeş’in öldürdüğü insan sayısının yüz bine yaklaştığı rivayet edilir.
Yoğun geçen mücadeleler sonucu Osmanlı İmparatorluğu tarafından öldürülen Vlad’a kazığa oturtmak yaptığı en ünlü işkence yöntemlerinden biri olduğu için Türkler tarafından Kazıklı Voyvoda denmiştir. Kazığa oturttuğu insanların kanını içtiği söylentileri olduğu için ise Avrupalılar tarafından vampir olup olmadığına dair tartışmalar vardır. Hatta filmlere, masallara konu olmuştur.
Vlad Tepeş, vampir değil büyük ihtimalle sadist ve kendine özgü psikolojik motivasyonları olan biriydi.
Sadist kişilik özelliklerine sahip olan bireylerde tekrarlanan saldırganlık, acımasız davranışlar, başkalarına korku kullanarak zorla manipüle etme görülebilir. Yukarıda da Vlad Tepeş ile tanışan insanların hatıralarında acı çeken insanlardan haz duyduğunu belirtmiştik. Sadist kişilik yapısında bireyler diğer insanlara verdiği utançtan dolayı zevk duyarlar.
Sadizmin pek çok sebebi bulunmakla birlikte en önemli sebebi çocukluk travması ve erken dönem ihmalidir. İhmalkar ve istismar edici ebeveynlere sahip olan çocukların duygusal ihtiyaçları giderilmediği takdirde çocuk yetişkin olduğu zaman bu giderilmemiş ihtiyacını farklı yansıtabilir. Sadist bireyler karşısındaki kişiyi aşağıtlarken aslında kendisine yönelik olan küçümseyici düşüncelerini telafi etmeye çalışır. Eğer sıkılmış hissederse sadistik davranışları artabilir.
Vlad Tepeş hakkında bilginin hem kısıtlı olması hem de yaşadığı dönem zamanlarında terapi gibi kavramlar dahi olmadığı için kendisine kesin sadist kişilik bozukluğu vardır diyemeyiz ancak eldeki verilere göre bu kişilik bozukluğuna sahip olabilir.
Tarihsel Kayıtlarda Psikotarihsel Değerlendirme
Bu anlatı, tarihsel figürlerin psikolojik yapılanmalarını anlamak için psikotarih alanında tipik bir örnektir. İktidar mücadelesi, ihanet, çocukluk çağı travmaları, savaş ortamı ve sürekli ölüm tehdidi, Vlad’ın kişilik yapılanmasını büyük ihtimalle şekillendirmiştir.
Kaynakça
https://tr.wikipedia.org/wiki/III._Vlad
https://www.lacivertdergi.com/gundem/makaleler/2017/09/15/osmanlinin-vampir-prensi-vlad-tepes
https://www.quora.com/What-was-Vlad-the-Impalers-childhood-like-Could-something-have-made-him-so-inclined-to-impale-people
https://arkeonews.com/tarihin-en-acimasiz-turk-ve-kadin-dusmani-ve-onun-satosu/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sadist_ki%C5%9Filik_bozuklu%C4%9Fu
https://www.beykent.edu.tr/haberler/detay/2022/01/21/arastirma-sikilmis-hissetmek-sadist-davranislari-tetikliyor
https://www.ersinbaltaci.com/kisilik-bozukluklari/sadistik-kisilik-bozukluklari-belirtileri-nelerdir/
