Çocukluk Çağı Travmaları bireylerin hayatlarında uzun süreli etkiler yaratmaktadır. Bu etkiler, bireyi değersiz, güçsüz ve yalnız hissettirebilir. Kendini bu denli değersiz ve güçsüz hisseden birey, alkol ve sigara kullanımını bir telafi yöntemi olarak görmektedir. Yapılan araştırmalarda, çocukluk çağı travmalarının bağımlılığı pozitif yönde etkilediği görülmüştür (Chasan, 2010).
Çocukluk Çağı Travmaları Nedir?
Çocukluk çağı travmaları genellikle çocuğun bakım verenleri tarafından ailede başlar. Ebeveynlerin boşanması, çocuk bakma yükümlülüğünün tek ebeveyne ait olması, ebeveynlerin çocuğa güvenli ve korunaklı bir ortam sunmaması, aile içinde ebeveynlerin birbirine şiddet uygulaması veya ebeveynlerin çocuklara şiddet göstermesi, çocuğun cinsel tacize ve tecavüze uğraması gibi travmatik durumlar, çocuğun fiziksel, duygusal ve cinsel istismaryaşamasına neden olmaktadır. Ailede başlayan bu travmalar başlıca dört grupta incelenir:
- Fiziksel İstismar: Çocuğun bedenini yaralayan fiziksel saldırı durumudur (Chasan, 2010).
- Cinsel İstismar: Gelişimsel olarak hazır olmayan ve razı olmayan çocuğu bireyin herhangi bir cinsel aktiviteye dahil etmesi durumudur (Chasan, 2010).
- Duygusal İstismar: Çocuğun ilgi, şefkat ve bakımdan yoksun bırakılması durumudur (İşler, 2020).
- İhmal: Yeterli ilginin sağlanmaması veya kazalara bağlı oluşan yaralanmalardır (İşler, 2020).
Alkol ve Sigara Bağımlılığı Nedir?
Sigara Bağımlılığı: Sigara, ulaşımı en kolay olan maddelerden biridir ve kullanımı oldukça yaygındır. Genellikle ergenlikle birlikte hayatımıza giren sigara, uzun yıllar boyunca kullanılmakta ve bağımlılık yapmaktadır. Sigarayı sürekli bir şekilde istemek, bu istek ve düşüncelere karşı koyamamak, her geçen gün daha da fazla tüketmek ve kullanılmadığında yoksunluk belirtileri göstermek sigara bağımlılığına işaret etmektedir (Kılıçkaya, 2021).
Alkol Bağımlılığı: Alkol, ulaşımı en kolay ikinci maddelerden biridir. Genellikle eğlence amaçlı kullanılan alkolün kullanım yaşı her geçen gün daha da düşmektedir ve uzun süreli kullanımda bağımlılık yapmaktadır. Alkolün sürekli ve bilinçsiz tüketilerek aile, iş ve sosyal yaşam üzerinde olumsuz etkiler yaratması ve tüketilmediği zamanlar yoksunluk belirtilerinin gösterilmesi alkol bağımlılığına işaret etmektedir (Kılıçkaya, 2021).
Çocukluk Travmalarının Alkol ve Sigara Bağımlılığıyla İlişkisi Nedir?
Çocukluk çağında yaşanan travmatik olaylar, bireyi fiziksel, psikolojik ve sosyal olarak etkilemektedir. Araştırmalara göre, çocukluğunda ihmal edilmiş, fiziksel, duygusal ve cinsel istismara uğramış kişiler, genellikle ergenlik dönemlerinde alkol ve sigaraya yönelmektedir. Alkol ve sigara bağımlılığı, bireylerin sosyal yaşam, aile, sağlık gibi birçok alanda olumsuzluklara neden olmakta ve giderek büyüyen bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır (Chasan, 2010).
Genellikle ergenlerin aile içinde yaşadığı fiziksel ve duygusal ihmal, onları alkol ve sigara kullanımınayöneltmektedir. Araştırmalar, sigara ve alkol bağımlılarının çoğunun çocuklukta ebeveynleri tarafından ihmal edildiğini göstermektedir. Ebeveynlerin boşanması, çocuk bakma yükümlülüğünün tek ebeveyne ait olması, ebeveynlerin çocuğu terk etmesi, aile içinde yaşanan psikolojik ve fiziksel şiddet gibi durumlar, çocuğun kendisini özgüvensiz, yetersiz ve yalnız hissetmesine neden olmaktadır.
Özgüvensiz ve yetersiz hisseden bu çocuklar, arkadaş ortamlarında kendini daha özgüvenli hissetmek ve yalnızlıklarını giderebilmek amacıyla alkol ve sigaraya yönelmektedir. Özellikle yaşanan fiziksel ve cinsel istismar bireyi daha fazla alkol ve sigara kullanımına itmektedir (Altuntaş ve Arslantaş, 2024).
Sonuç
Çocukluk çağı travmaları alkol ve sigara bağımlılığını etkilemektedir. Yaşanılan fiziksel, duygusal, cinsel istismarve ihmaller, bireyleri alkole ve sigaraya yöneltmektedir. Araştırmalarda gösteriyor ki, bireyin çocuklukta yaşadığı bu ihmal ve istismarlar, özellikle ergenlik döneminde sigara ve alkol kullanımına yöneltmekte ve uzun süreli kullanımda bağımlılığa kadar sürükleyebilmektedir. Özellikle çocuklukta yaşanılan fiziksel ve cinsel istismar, bireyi daha fazla alkol ve sigara kullanımına itmektedir. Alkol ve sigara bağımlılığı, bireyin aile, iş, sosyal yaşamındaoldukça olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.
Çocukların istismar ve ihmal yaşamasını önlemek için ebeveynlerin çocuklara karşı daha korumacı davranması ve güvenilir bir ilişki kurması önemlidir. Alkol ve sigara bağımlılığı yaşayan bireylerin ise psikoeğitimler ve psikolojik destek alarak bağımlılıktan kurtulması önerilir.
Sonuç olarak, çocuklukta yaşanılan travmalar hayatımızı uzun süreli etkiler ve bağımlılığa kadar sürükleyebilmektedir. Bu sebeple çocukları yetiştirirken onları her türlü istismar ve ihmalden korumak, onlara güvenli bir ortam oluşturmak ebeveynlerin görevidir. Sözün kısası, çocuklar güvenli ortamlarda yaşasınlar ki sağlıklı yetişkinler olabilsinler.
