Aldatma davranışı, son zamanlarda romantik ilişkilerde çok yaygın olmakla birlikte, romantik ilişkilerin sonlanmasına ya da boşanmaya neden olabilir. Aldatma, çok genel tanımı ile romantik ilişki içinde olunan kişi dışında başka bir kişi ile yaşanan cinsel ya da duygusal birliktelik olarak tanımlanır. Aldatma süreci, aldatma eylemini gerçekleştiren ve aldatılmayı yaşayan kişileri kapsar. Bu süreçte aldatmanın belirli bir tanımını yapmak pek mümkün değildir. Bir yerde bunu aldatıldığını düşünen kişi belirler. Bu noktada aldatılma algısı devreye girmektedir.
Aldatılma algısı, bir kişinin romantik partnerinin davranışlarına ilişkin karşılaştığı bazı göstergelerden hareketle, partnerinin onu aldattığına yönelik geliştirdiği düşünceler ve algılar olarak tanımlanabilir. Bu düşünceler tamamen kişiye özgüdür ve başka bir kişi tarafından aldatılma olarak algılanmayabilir (Çelimli, 2022).
Aldatılma Algısını Şekillendiren Davranışlar
Yurt dışında yapılan araştırmalarda, partner dışında başka bir kişi ile cinsel ilişkiye girmek, duygusal yakınlık hissetmek, arkadaşlık etmek, el ele tutuşmak, sosyal medyada konuşmak, flörtleşmek, alkol almak için görüşmek, birlikte bir şeyler yemek, sosyal medyadan takip etmek gibi davranışları kişiler aldatılma olarak algıladıklarını belirtmiştir.
Türkiye’de yapılan aldatılma algısı ile ilgili bir araştırmada ise, partnerlerden birinin sürekli telefonla oyalanması, partnerden bilgi saklaması, partnere az zaman ayrılması, partnerle görüşmek istenmemesi, partnerin önemsenmemesi, partnerin gizli sosyal medya hesabı açması, kişinin partner dışında başka bir kişiyi aklından çıkaramaması, kişinin partneri dışında başka birine karşı heyecan duyması gibi durumlar aldatılma olarak değerlendirilmiştir.
Sosyal Medyanın Aldatılma Algısına Etkisi
Yüzyılın getirdiği teknolojik yenilikler, insanların aldatıldıklarına ilişkin algılarını değiştirmiştir. Günümüzde olmazsa olmazlarımızdan Instagram, Snapchat, Messenger ve birbirinden farklı ilişki uygulamaları, insanların aldatılma algısını etkilemiş gibi görünüyor. Bir tanıma göre sosyal medyanın etkisi ile uzağımızdaki kişiler yakınımızda olurken, yakınımızdakiler de bize uzak bir konumda olabiliyorlar (Akbulut, 2018). Bu noktada yalnızlık duygusu açığa çıkıyor. Yalnızlık hissiyatımız da bizi ilişkilerimizde mutsuz kılarak, aldatma/aldatılma döngüsünün içine sokabiliyor.
Aldatılma Deneyiminin Psikolojik Yansımaları: Michael Jackson’ın “Who is it” Şarkısı
Popun kralı Michael Jackson’ın belki çok fazla bilinmeyen ancak bir o kadar da manidar şarkısı “Who is it”, popun kralının da belki zamanında aldatılma sürecinden geçmiş ya da yakınlarının süreçlerine şahit olmuş olabileceğini sözlerinden anlıyoruz:
I gave her money,
I gave her time.
I gave her everything Inside one heart could find.
..
It is a friend of mine
Is it my brother!
Somebody hurt my soul, now
I can’t take this stuff no more
..
I am the damned
I am the dead
I am the agony inside
The dying head
This is injustice
Woe unto thee
I pray this punishment
Would have mercy on me.
Yukarıdaki şarkı sözleri, aldatılan bir erkeğin haykırışlarını konu ediniyor. Aldatılma sonrasında yaşanan en olumsuz deneyimler, şarkıdan da hissedilen hayal kırıklığı, suçluluk, benlik saygısında azalma, gelecekteki ilişkilere yönelik güvensizlik, kayıp sonrası yaşanabilecek olumsuz duygular olabilir.
Sonuç: Aldatma ve İnsan Doğası
Anlaşılan, aldatma/aldatılma, insanlar var oldukça yaşanmaya devam edecek ve insanların buna verdiği tepkiler ve yaşadığı duygular her zaman merak konusu olup araştırılacak. Romantik ilişkilerdeki aldatma davranışı, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde derin etkiler bırakırken, aldatılma algısı bireylerin ilişkilerine ve kendilerine bakışını şekillendiren önemli bir faktördür.
Kaynakça
- Çelimli, Ç., & Erden Çınar, S. (2024). Aldatılma algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 229-243. DOI: https://doi.org/10.47525/ulasbid.1425246
- Akbulut, V. (2018). Sosyal medya ve yalnızlık. (Kaynak metinde tam referans belirtilmemiştir).
