Terör Örgütleri Çocukları Nasıl Kandırıyor?

Terör örgütleri, bireylerinin siyasi, ideolojik, dini, kültürel, çevresel ve toplumsal ilkeleri sebep göstererek belirli hedeflere ulaşmak için, korkuyu, tehdidi, şiddeti, her türlü zarar vermeyi ve yasa dışı eylemi sistematik bir şekilde kullandığı zararlı gruplardır. Eylemleri doğrudan veya dolaylı olarak sivilleri, kamu düzenini, devlet otoritesini, ulusal ve hatta uluslararası güvenliği hedef almakta ve genellikle kamuoyunu manipüle etmek, hükümetleri ve de belirli kitleleri etkilemek, yasal ve toplumsal değişimi zorla dayatmaktadır. Faaliyetleri, bazen birtakım devletlerin, kitlelerin, şirketlerin, organizasyonların ve de özellikle de siyasi/ekonomik yapılanmaların yararına oldukları için; terör örgütleri, bazı devletler ve belirli kitleler tarafından desteklenirken başka devletler ve organizasyonlar bu yapılanmayı terör olarak nitelendirebilir. Ancak genele baktığımızda terör örgütleri ahlaktan, etikten, sağlıklı inanç tutumlarından, hukuktan ve insani değerlerden yoksun, etrafında toplandıkları ilkeleri aşırılaştırıp kutuplaştıran, bu ilkeleri politik şekilde çarpıtan ve çoğu zaman çok daha büyük grupların maşası olarak kullanılan örgütlerdir. Öyle ki gerek aktif savaş bölgelerindeki cephelerde gerekse şehir içlerindeki faaliyetlerinde hem fail hem de kurban olarak çoğunlukla 18 yaşın altındaki bireyleri, yani çocukları kullanmaktadır.

Terör örgütleri çocukları, bünyelerine temel olarak iki şekilde katmaktadırlar:

1. Zorla Alıkoyma (Kaçırma-Kandırma)

Terör örgütleri;

• Özellikle ortadan kaybolduktan sonra kolay kolay bir arayanı olmayacağı için kimsesiz, sokaklarda yaşayan, doğal afet ve çeşitli yıkımlar sonucu ortada kalan çocukları,
• Savaş bölgelerinde ve kolayca erişilebildikleri coğrafyadaki çocukları,
• Kandırması kolay olduğu için zihinsel engelli çocukları,
• Toplumsal panik ve kargaşa olaylarında kaostan yararlanarak ortamda bulunan çocukları,
• Aileleri (sosyal-politik-ekonomik vb.) güçsüz ve yahut tam tersi kamuoyunda ve yerel mecrada ses getirecek ailelerin çocuklarını;
  şiddet, şantaj, tehdit veyahut farklı materyaller (çikolata, para, uyuşturucu madde, parka götürme vs.) kullanarak zorla alıkoyup bünyelerine katmaktadır.

2. İkna ve Sempatizasyon

Terör örgütleri özellikle son yıllarda örgüte daha bağlı militanlar yetiştirmek amacıyla:

• Maaş, kariyer, statü, evlilik, hatta kadın, madde vs. gibi temenniler sağladıklarını söyleyerek,
• Örgüt içindeki tanıdıkları ve değer verdikleri kişilerle görüşme isteğini kullanarak,
• Örgütü destekleyen ailelerin güvenlerini ve ideolojik fikirlerini kullanarak,
• Kitlesel bağımsızlık, çeşitli haklar ve imtiyazlı bir gelecek çağrısı yaparak,
• Kültürel, dini, etnik, cinsi vb. politik meselelerini sızdıkları/ele geçirdikleri çeşitli kurum/kuruluş ve organizasyonlarda (açık+gizil) eğitim şeklinde vererek,
• Özellikle kin, nefret, intikam, sadakat, korku ve bağımsızlık duygularını kullanarak,
• Kimi zaman örgüt mensubu bireyleri çeşitli topluluklar içerisine yerleştirip bu kişilerin aydın, iyi kalpli, örnek ve lider kişiler gibi görünmelerini sağlayarak,
• Ergen kesimin özellikle aile ve arkadaş sorunlarını kullanarak,
• Zorla evlendirilen, çalıştırılan veyahut istemediği, hayatından memnun olmayan ve boşlukta olan kişilere adeta bir çıkış kapısı gibi gözükerek,
• Ulaşabildikleri her türlü medyada, bültende ve örgütün ve ideolojisinin propagandasını yüceltip bunlara kutsiyet kazandırarak,
• Sosyoekonomik seviyesi ve eğitim durumu düşük, düşünemeyen, irdelemeyen, sorgulamayan veyahut bunları yapmak için henüz bilişsel olgunluğa ulaşmamış çocukları çok çeşitli şekillerle etkilemekte ve dünyanın her tarafından kendi bünyelerine katmaktadırlar.

Yukarıda da görüldüğü üzere özellikle kendi istekleriyle terör örgütlerine katılanların çoğu için örgüt ve ideolojisi yalnızca bir araçtan ibarettir. Psikolojik perspektiften bakacak olursak, Max Abrahms’ın çalışmaları, terörist grupların üyelerinin çoğunlukla siyasi hedeflerden ziyade sosyal bağlar ve topluluk ilişkileri nedeniyle katıldıklarını göstermektedir. Bu gruplar, bireylere aidiyet, destek ve anlamlı ilişkiler sunarak onları cezbetmektedir. Konuyla ilgili bir başka örnekte Hogg ve Adelman’ın (2013) ortaya koyduğu “belirsizlik-kimlik teorisi”dir. Bu teoriye göre bireylerin yaşamları, gelecekleri ve benlikleri hakkındaki belirsizlikleri azaltma motivasyonuyla grup kimliğine yönelirler. Bu bağlamda, terör örgütleri gibi aşırı gruplar net kurallar ve roller sunarak bireylere kimlik ve aidiyet hissi sağlar. Özellikle kronik veya akut belirsizlik yaşayan bireyler, bu grupların sunduğu kesin prototiplere çekilebilirler. Ancak her ne sebepten ve şekilden olursa olsun terör örgütlerine katılan çocuklar:

• Her türlü asimetrik örgüt hareketlerinde yasa dışı şekilde eylem, provokasyon ve faaliyet için aktif/pasif şekilde kullanılmak,
• Psikolojik ve fizyolojik yaşlarının üzerinde ağır eğitimlere (silah-arazi, mekanik, sportif vs.) maruz kalmak,
• Silah altına alınarak savaştırılmak,
• Canlı bomba vb. intihar eylemlerinde kullanılmak,
• Kolluk kuvvetleri ve ordu ile cephe cepheye getirilerek ölmeye-öldürmeye zorlanmak,
• Tarım, ağır sanayi, ev işleri ve daha çok çeşitli hizmetler için kelimenin tam anlamıyla köle olarak kullanılmak,
• Para, silah, erzak vs. ihtiyaçlar için fidye olarak kullanılmak,
• Cinsel istismara, cinsel köleliğe ve kar amaçlı seks ticaretine maruz kalmak,
• Uyuşturucu kullanımı, imalatına, sevkiyatına ve ticaretinde zorla bulundurulmak,
• Zorla evlendirilmek, çocuk doğurtulmak ve çocuk baktırılmak veyahut gerilla hareketleri için rahmini aldırmak,
• Dilendirilmek veyahut kar amaçlı ticaretinin yapılması üzerine birtakım organlarından mahrum bırakılmak,
• Yaşadıkları şartlarda daha güçlü ve dayanıklı bir insan formu için çeşitli tıbbi ve medikal deneylere maruz kalmak,
• Örgütlerin yapılanmalarındaki kurallar, eğitim tarzları veyahut ajan şüpheleri doğrultusunda zaman zaman tecrit edilmek, susuz ve gıdasız bırakılmak, işkenceye maruz olmak, çoğu zaman gözdağı vermek ve hatta özellikle uluslararası kamuoyuna ses getirmek maksatlı infaz edilmek,
• Eğitim, öğretim ve hürriyet gibi pek çok temel hak ve özgürlüklerinden mahrum bırakılmak,
• İnsani olmayan şartlarda yaşamaya maruz bırakılmak ve daha pek çok şekilde çocuk istismarına maruz kalmaktadır.

Kaynakça

• Abrahms, M. (2008). What terrorists really want: Terrorist motives and counterterrorism strategy. International Security, 32(4), 78-105. https://doi.org/10.1162/isec.2008.32.4.78
• Hogg, M. A., & Adelman, J. R. (2013). Uncertainty-identity theory: Extreme groups, radical behavior, and authoritarian leadership. Journal of Social Issues, 69(3), 436-454. https://doi.org/10.1111/josi.12023
• UNICEF. (2020). Children in armed conflict: Violations and abuse. Retrieved from https://www.unicef.org/
• Schmidt, A. P., & Jongman, A. J. (2005). Political terrorism: A new guide to actors, authors, concepts, databases, theories, and literature. Routledge.
• International Labour Organization. (2017). Child labor in armed conflicts. Retrieved from https://www.ilo.org/
• İçişleri Bakanlığı. (n.d.). PKK çocukları nasıl kandırıyor? Strateji ve Koordinasyon Başkanlığı Yayını. Retrieved from https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/strateji/deneme/YAYINLAR/%C4%B0%C3%87ER%C4%B0K/PKK_COCUK_almanca.pdf
• Trafik Eğitim ve Araştırma Merkezi. (n.d.). Terör örgütü çocukları nasıl kandırıyor? Retrieved from https://www.trafik.gov.tr/teror-orgutu-cocuklari-nasil-kandiriyor-merkezicerik[](https://www.trafik.gov.tr/teror-orgutu-cocuklari-nasil-kandiriyor-merkezicerik)
• Polis Akademisi Başkanlığı. (n.d.). PKK’nın kandırdığı çocuklar Emniyet raporunda. Polis Dergisi. Retrieved from https://polisdergisi.pa.edu.tr/pkknin-kandirdigi-cocuklar-emniyet-raporunda-1649-haber
• İnsan ve Toplum Araştırmaları Merkezi (İNSAMER). (n.d.). PKK’nın çocuk istismarı. İNSAMER Raporları. Retrieved from https://www.insamer.com/tr/?output=pdf&type=post&id=4498
• Erciyes, A. (2021). PKK’nın çocukları kaçırma ve istismarı üzerine bir değerlendirme. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 10(1), 135-152. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/hakisderg/issue/62318/912547
• D+C Development and Cooperation. (n.d.). Book analyses how terrorist organisations recruit children for their cause [Photograph]. Retrieved from https://www.dandc.eu/en/article/book-analyses-how-terrorist-organisations-recruit-children-their-cause
• Chaurahha. (2013, March 22). Child soldiers: When children lose their childhood [Photograph]. Retrieved from https://chaurahha.wordpress.com/2013/03/22/child-soldiers-when-children-lose-their-childhood/
• Foreign Affairs. (n.d.). The rise of the child terrorist [Photograph]. Retrieved from https://www.foreignaffairs.com/middle-east/rise-child-terrorist